W polskim systemie podatkowym po przekroczeniu 120 000 zł brutto rocznie wjeżdża wyższy próg podatkowy – 32% od nadwyżki. Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że istnieją magiczne sposoby, aby tego podatku uniknąć. Jednak rzeczywistość jest inna: sposoby istnieją, ale są ograniczone, wymagające i nie dla każdego. Wyjaśniam to jasno i bez ściemy.

---

Dlaczego właściwie płacimy 32%?

W polskim systemie podatkowym obowiązują dwa progi podatkowe:

• 12% podatku — od dochodu do 120 000 zł rocznie,
• 32% podatku — od nadwyżki ponad 120 000 zł rocznie.

Co ważne, nie cały Twój dochód jest opodatkowany stawką 32%. Ta wyższa stawka dotyczy tylko tej części, która przekroczy próg.
Przykład:
Jeśli w 2025 roku zarobisz 150 000 zł brutto w skali roku, to:

• od pierwszych 120 000 zł zapłacisz 12% podatku,
• od pozostałych 30 000 zł — już 32%.

Dlatego też 32% nie dotyczy wszystkich Twoich zarobków, tylko ich „górnej części”.

---

Brak zmian w progach podatkowych w 2025 roku mimo inflacji

W 2025 roku progi podatkowe pozostają na niezmienionym poziomie – tak jak już wspominaliśmy, pierwszy próg obejmuje dochody do 120 000 zł (stawka 12%), a powyżej tej kwoty obowiązuje już stawka 32%. Problem w tym, że mimo rosnących wynagrodzeń i wysokiej inflacji w ostatnich latach, progi podatkowe i kwota wolna od podatku nie zostały zwaloryzowane.

W praktyce oznacza to, że coraz więcej osób – nawet tych zarabiających tylko nieco więcej niż średnia krajowa – zacznie wpadać w wyższy próg podatkowy, choć realnie nie będą czuć się „bogatsi”. Bez zmian legislacyjnych ten efekt będzie się tylko pogłębiał – i dlatego coraz częściej pojawia się pytanie, jak legalnie ograniczyć lub optymalizować wysokość płaconego podatku.

Czy da się uniknąć płacenia 32%? Tak, ale…

Jeśli pracujesz na klasycznej umowie o pracę, Twoje pole manewru jest bardzo ograniczone. I warto to jasno powiedzieć: magiczne rozwiązania nie istnieją.

Dlaczego tak jest?

Brak wpływu na formę zatrudnienia
Nie Ty decydujesz o rodzaju umowy — robi to pracodawca.
Jeżeli firma chce zatrudniać wyłącznie na umowę o pracę (ze składkami ZUS, urlopami, chorobowym), to nie masz realnej siły negocjacyjnej, żeby to zmienić na bardziej korzystną podatkowo formę.

Etat w Polsce jest sztywny z definicji
Polski system wynagrodzeń na etacie opiera się na jasnych regułach: PIT, składki ZUS, podatek zdrowotny itd.
Nie ma tu miejsca na kreatywną optymalizację. Etat to bezpieczna, ale kosztowna dla pracownika forma zatrudnienia podatkowo.

Przejście na B2B to duża zmiana, a nie trik
Rozwiązaniem bywa zmiana formy współpracy na B2B (jednoosobowa działalność gospodarcza), ale:

• pracodawca musi tego chcieć,
• Ty musisz założyć firmę,
• tracisz przywileje pracownicze (np. płatne urlopy, zwolnienia lekarskie, ochronę wynikającą z kodeksu pracy),
• ponosisz pełną odpowiedzialność za własne rozliczenia podatkowe i ZUS-owskie.

Co więcej — sam musisz zadbać o takie rzeczy jak ubezpieczenie zdrowotne, składki na emeryturę czy urlopową poduszkę finansową.

Nie ma prostych trików
Jeśli liczysz na szybkie podpisanie „jednego papierka”, który uwolni Cię od 32% podatku — rozczarujemy Cię: to niemożliwe na zwykłym etacie. Uniknięcie wyższej stawki podatkowej wymaga zmiany całego modelu współpracy, a to wiąże się z ryzykiem i odpowiedzialnością.

---

Oto realne opcje na zmniejszenie podatku (i ich minusy)

Jeśli naprawdę chcesz uciec przed drugą stawką podatkową (32%), musisz wiedzieć jedno: nie da się tego zrobić bez zmiany podejścia do zatrudnienia lub rozliczeń.
Nie są to rozwiązania dla każdego — wymagają zgody pracodawcy, pewnych wyrzeczeń albo większej odpowiedzialności podatkowej.

Poniżej przedstawiamy najczęstsze realne opcje, wraz z ich minusami, które trzeba uczciwie rozważyć.

1. Przejście z etatu na działalność gospodarczą (B2B)

To najczęściej jedyny naprawdę skuteczny sposób na trwałe uniknięcie 32% podatku. Zamiast umowy o pracę zakładasz jednoosobową działalność gospodarczą i rozliczasz się inaczej. Do wyboru masz:

• Podatek liniowy 19% — niezależnie od dochodów zawsze płacisz 19% podatku, bez żadnych progów.
• Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych — gdzie stawki wynoszą od 8,5% do 17% w zależności od rodzaju świadczonych usług (np. IT, marketing, consulting).

Brzmi pięknie? Są jednak ważne ograniczenia:

• Pracodawca musi się na to zgodzić — a nie każdy chce zatrudniać podwykonawcę. Dla firmy oznacza to mniej obowiązków, ale też większe ryzyko braku lojalności pracownika.
• Tracisz ochronę Kodeksu pracy — nie masz prawa do urlopu wypoczynkowego, płatnego L4, odpraw, okresu wypowiedzenia. Wszystko reguluje zwykła umowa cywilna.
• ZUS i księgowość — sam musisz opłacać składki ZUS, a także prowadzić księgowość lub płacić za jej obsługę (kilkaset złotych miesięcznie).
• Rzeczywiste ryzyko — na papierze masz więcej pieniędzy, ale gdy zachorujesz, stracisz klienta lub będziesz chciał kredyt hipoteczny, sytuacja może być trudniejsza niż na etacie.

Wnioski:
B2B naprawdę się opłaca przy wysokich dochodach, pracy zadaniowej i partnerskiej relacji z „pracodawcą”. Jednak wymaga odwagi, samodzielności i akceptacji ryzyk.
Dla niektórych to szansa na znacznie wyższe zarobki.
Dla innych — stres i niepewność, której na etacie nie musieli znosić.

2. „Podział wynagrodzenia” na kilka umów

Czasem spotyka się pomysł, by podpisać dwie umowy:

• np. umowę o pracę na część etatu + umowę zlecenie,
• albo dwie umowy z różnymi podmiotami.

Brzmi fajnie, ale:
– To egzotyka. W praktyce rzadko kto się na to godzi.
– Fiskus może uznać to za próbę sztucznego dzielenia przychodu, co może skończyć się kontrolą i dopłatami.
– Obie umowy są i tak rozliczane łącznie w zeznaniu rocznym — i próg 120 000 zł dotyczy łącznego dochodu!

Wnioski: Raczej iluzoryczne rozwiązanie dla etatowców.

3. Małżeństwo i wspólne rozliczenie

Jeśli Twój współmałżonek nie zarabia albo zarabia niewiele, możecie rozliczyć się wspólnie, dzięki czemu podstawa opodatkowania zostaje podzielona na pół, a następnie ponownie przemnożona po zastosowaniu niższej stawki podatkowej. W praktyce oznacza to, że cały wspólny dochód będzie rozliczany najpierw według niższego progu podatkowego (12%), nawet jeśli jedna z osób przekracza próg 120 000 zł.

Ale trzeba jasno powiedzieć:

• Wspólne rozliczenie nie usuwa magicznie 32% od dochodu, tylko zmniejsza łączną wysokość podatku, jaki zapłacicie razem.
• Efekt zależy od sytuacji rodzinnej: największe korzyści są wtedy, gdy jedna osoba zarabia dużo, a druga wcale lub bardzo mało.
• Jeśli oboje zarabiacie podobnie dużo, wspólne rozliczenie praktycznie nic nie zmieni — i nadal oboje przekroczycie próg 120 000 zł.

Wnioski:

Świetna opcja dla pary, gdzie jedno z małżonków nie ma dochodów lub zarabia symbolicznie, bo pozwala realnie zmniejszyć podatek do zapłaty o kilka tysięcy złotych.
Jeśli jesteś singlem lub oboje z partnerem dobrze zarabiacie — ta metoda nic Ci nie da.

4. Korzystanie z ulg podatkowych

Jeśli chcesz zapłacić mniej podatku, warto skorzystać z dostępnych ulg i odliczeń, które pozwalają obniżyć podstawę opodatkowania lub samą kwotę podatku. Co możesz odliczyć?

• IKZE (Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego) — roczny limit odliczenia wynosi ponad 9 000 zł (dokładnie: 9 388,80 zł w 2025 roku dla osób nieprowadzących działalności gospodarczej). Otwierasz konto, wpłacasz środki, odliczasz wpłatę od dochodu.
• Ulga na dzieci — dla rodziców przysługują ulgi za każde dziecko, w tym dodatkowe bonusy przy większej liczbie dzieci.
• Darowizny na cele społeczne — możesz odliczyć przekazane kwoty na organizacje pożytku publicznego, kościoły, akcje charytatywne itd.
• Ulga termomodernizacyjna — jeśli inwestujesz w ocieplenie domu, wymianę okien, pieca lub fotowoltaikę, możesz odliczyć wydatki (do 53 000 zł).

Ale trzeba to jasno powiedzieć:

• Ulgi nie zlikwidują 32% podatku jeśli Twój dochód znacząco przekracza 120 000 zł.
• Ulgi zmniejszają podstawę lub sam podatek, ale nie wpływają bezpośrednio na wysokość progów podatkowych.

---

Wnioski:

Ulgi są świetnym wsparciem i pomagają zmniejszyć podatek do zapłaty, ale nie są cudownym lekarstwem na przekroczenie drugiego progu.
Jeśli zarabiasz dużo, ulgi pomogą Ci trochę zmniejszyć obciążenia, ale i tak prawdopodobnie część Twoich dochodów będzie opodatkowana stawką 32%.

---

A co z ulgą dla młodych (tzw. zerowy PIT)?

Istnieje coś takiego jak ulga dla młodych — zwolnienie z PIT osób do 26. roku życia.

Ale uwaga:
– Ulga obowiązuje tylko do limitu 85 528 zł rocznie przychodu brutto.
– Po przekroczeniu tej kwoty, dochód opodatkowany jest na zasadach ogólnych — czyli również obowiązują progi 12% i 32%.

Jeśli więc młoda osoba zarabia bardzo dobrze, to:

• do 85 528 zł – 0% PIT (ulga),
• od 85 528 zł do 120 000 zł – 12% PIT,
• powyżej 120 000 zł – 32% PIT od nadwyżki.

W skrócie:

Ulga dla młodych jest super na start, ale nie chroni przed wejściem w drugi próg podatkowy przy naprawdę wysokich zarobkach.

---

Wnioski… + najczęściej zadawane pytania

Nie istnieje cudowny sposób, by na klasycznym etacie nie płacić 32%, jeśli Twoje zarobki przekraczają 120 000 zł.

B2B jest najskuteczniejszą opcją, ale wymaga zgody pracodawcy i zmienia całkowicie Twój status prawny.

Inne rozwiązania (ulgi, wspólne rozliczenie) pomagają, ale nie zastąpią zmiany formy zatrudnienia.

Każda optymalizacja musi być legalna — sztuczne działania mogą skończyć się kontrolą skarbową.