Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie już rozstrzygał kwestie sporne dotyczące kredytów. Obecnie pojawiła się nowa opinia Rzecznika Generalnego w sprawie stawki referencyjnej WIBOR. Czy wskaźnik ten zostanie zlikwidowany? Jaka będzie przyszłość kredytów hipotecznych po opinii Rzecznika Generalnego? Wyjaśniamy.
Jaka jest opinia Rzecznika Generalnego TSUE w sprawie WIBOR?
Sąd Okręgowy w Częstochowie skierował w 2024 r. do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 4 pytania prejudycjalne. Jedno z nich dotyczyło tego, czy klauzula odnosząca się do WIBOR może być oceniana z perspektywy dyrektywy UE 93/13 o nieuczciwych warunkach umownych.
Rzecznik Generalny TSUE, Laila Medina, w swojej opinii wydanej 11 września 2025 r. wskazuje, że banki muszą jasno poinformować konsumenta o nazwie wskaźnika WIBOR, o jego administratorze i o potencjalnych skutkach finansowych zmian stopy referencyjnej. Zatem postanowienia umów kredytowych, które odwołują się do WIBOR‑u, mogą być poddane ocenie z punktu widzenia dyrektywy unijnej 93/13 dotyczącej nieuczciwych warunków umownych. Niepełne ujawnienie metody ustalania tego wskaźnika, albo ukrywanie istotnych czynników wpływających na jego zmienność, zdaniem Rzecznika, może naruszać wymóg przejrzystości i prowadzić do uznania odpowiednich klauzul za abuzywne. Oceną umowy pod kątem nieuczciwych zapisów może się zająć kancelaria prawna, taka jak KancelariaKredytobiorcy.pl, która ma doświadczenie w prowadzeniu spraw przeciwko bankom. Skorzystanie z takiego wsparcia w niektórych przypadkach wydaje się rozwiązaniem pozwalającym obniżyć wysokość rat.
Jakie są granice kontroli sądowej wg Rzecznika Generalnego TSUE?
Sąd krajowy będzie mógł oceniać, czy umowa kredytowa zawiera zapisy odwołujące się do WIBOR‑u, które naruszają prawa konsumenta. Sam wskaźnik referencyjny jako taki, ani metoda jego ustalania, według opinii z 11 września 2025 r. nie podlegają kontroli w kontekście dyrektywy 93/13, jeśli kredyt został zaciągnięty po wejściu w życie rozporządzenia BMR, czyli po 1 stycznia 2018 r. Umowy zawarte przed okresem obowiązywania tych regulacji, mogą podlegać głębszej weryfikacji, ponieważ wtedy nie wszystkie standardy BMR były jeszcze formalnie stosowane. Rzecznik Generalny podkreśla, że konsument musi mieć dostęp do klarownych i pełnych informacji, które dają mu możliwość podjęcia świadomej zgody na warunki zobowiązania. Wydana opinia nie rozstrzyga jednak, czy WIBOR powinien być usunięty z umów kredytów hipotecznych. Ostateczną decyzję w tej kwestii ma podjąć TSUE.
Jak opinia Rzecznika TSUE wpłynie na kredyty hipoteczne z WIBOR?
Z chwilą gdy ostateczny wyrok TSUE podzieli stanowisko zawarte w opinii Rzecznika Generalnego TSUE, kredyty hipoteczne zawierające klauzule z WIBOR-em zostaną poddane znacznie ostrzejszej analizie przez sądy krajowe. Umowy, w których bank nie dostarczył klarownych i pełnych informacji o ryzyku zmian stopy i specyfice wskaźnika referencyjnego, mogą zostać zakwestionowane. Oznacza to, że część kredytów będzie zmodyfikowana, ponieważ WIBOR zostanie usunięty albo zastąpiony innym mechanizmem oprocentowania. Istnieje też opcja pozostawienia jedynie marży banku. Brak wskaźnika WIBOR prawdopodobnie przełoży się na obniżenie rat zobowiązania. Długofalowo taki precedens może zmniejszyć ryzyko prawne dla nowych kredytów, jeśli banki od początku będą stosować bardziej przejrzyste praktyki.
Najnowsza opinia Rzecznika Generalnego TSUE podkreśla znaczenie rzetelnego informowania kredytobiorców o warunkach umowy, w tym zmiennym oprocentowaniu. Zaniechanie tego obowiązku może prowadzić uznana zapisów dotyczących wskaźnika referencyjnego za niedozwolone.
Norbert jest doświadczonym redaktorem specjalizującym się w tematyce ekonomii, finansów i zarządzania. Pasjonuje się analizą rynków finansowych oraz nowoczesnymi strategiami biznesowymi. Prywatnie miłośnik literatury ekonomicznej i aktywnego stylu życia, lubiący dzielić się wiedzą i inspirować innych do świadomego zarządzania swoimi finansami.
Dodaj komentarz